خبرنامهٔ ایران باستان

نویسندگان

هیئت نویسندگان

Masoud Yousefzad

نیما آصفی

مدیر مسئول، سردبیر و نویسنده

نیما آصفی دانشجوی دکتری فرهنگ و زبان‌های باستانی در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی است. رسالۀ دکتری او بررسی و ترجمۀ اسناد پهلوی هستیجان است. آصفی از سال ۲۰۲۲ به عنوان پژوهشگر مهمان در دانشگاه لیدن هلند حضور دارد. او از ابتدای سال ۲۰۲۳، به گروه پژوهشی «خاطرۀ یک شهر، تیسفون و بغداد» به سرپرستی دکتر خداداد رضاخانی پیوست و تا کنون مشغول به همکاری با همین طرح پژوهشی است. آصفی بنیانگذار و دبیر انجمن زبان‌های باستانی آژیار است.

Masoud Yousefzad

محمد میرزایی

مدیر مسئول، سردبیر و نویسنده

محمد علی میرزایی از سال 2022 دانشجوی مقطع دکتری ایرانشناسی در دانشگاه هامبورگ می باشد. موضوع پژوهش دکتری او بررسی اشعار طبری منسوب به امیر پازواری است. او فارغ التحصیل رشته فرهنگ و زبان های ایران باستان از دانشگاه تهران است و در سال 2020 تحت عنوان طرح اراسموس پلاس در دانشگاه بولونیا ایتالیا تحصیل نمود. موضوع رساله ارشد او دستور و واج شناسی تاریخی زبان طبری است.

Mehrdad Eisaei Lou

دکتر حسین شیخ

نویسنده

حسین شیخ، دکترای ایرانشناسی از دانشگاه گوتینگن آلمان، عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان، گروه تاریخ و ایرانشناسی. حوزه علاقه وی زبان و حقوق در ایران باستان و ارتباط ایرانیان با سامی زبانهاست.

Marjan Sheikhi

دکتر مهرک‌علی صابونچی

نویسنده

مهرک‌علی صابونچی دانش‌آموخته‌ی کارشناسی زبان و ادبیات فارسی و کارشناسی‌ارشد و دکتری فرهنگ و زبان‌های باستانی ایران است. عنوان پایان‌نامه‌ی کارشناسی ارشد او «بررسی مقابله‌ای ساخت متن اوستایی خورشیدنیایش، مهرنیایش و آتش‌نیایش و ترجمه‌ی آن‌ها به فارسی میانه‌ی زردشتی» (1392) و عنوان رساله‌ی دکتری‌اش «آرایش سازه‌ها در چند متن منثور سغدی مانوی (داستان دو مار، داستان‌های سغدی، کیهان‌شناخت مانوی، موعظه‌ی نوس روشن، موعظه‌ی روح و خواستوانیفت)» (1398) است. حوز‌ه‌ی پژوهشی او در مطالعات زبان‌های ایرانی متمرکز بر زبان سغدی است. ازاین‌روی، تاکنون مقالاتی درباره‌ی این زبان نوشته و به تدریس آن مشغول بوده است. در حوزه‌ی فرهنگ و اساطیر، تمرکز او بر دیوشناسی ایرانی است. در همین پیوند او در سال 1398کتاب رساله‌ی صد دیو را منتشر کرد. کتاب دیگر وی در ارتباط با دیوشناسی ایرانی با عنوان دیوان دیو (دانش‌نامه‌ی زیان‌کاران ایرانی) به زودی منتشر خواهد شد. در زمینه‌ی فرهنگ و ادبیات ایران هم دو کتاب با عنوان رساله‌ی موش و گربه در معرفی اثر عبید زاکانی (1397) و رساله‌ی عشق و عاشقی (1400) در معرفی بیست داستان عاشقانه‌ی ادبیات فارسی از او منتشر شده است. او هم‌چنین توجه ویژه‌ای به آموزش و آشنایی کودکان و نوجوانان با اساطیر ایرانی دارد. به همین دلیل هم‌اکنون مشغول پژوهش و نگارش پروژه‌ی «مجموعه‌ی تاریخ اساطیری ایران برای نوجوانان» است. تاکنون دو کتاب از این مجموعه منتشر شده است: جلد نخست: یکی بود و یکی نبود، هرمزد بود و اهریمن نبود (داستان آفرینش) (1401)) و جلد دیگر: هستی ایزدان و نیستی دیوان (نیروهای روشنی و تاریکی) (1402).

Mohammad Hossein Maedfar

دکتر یاسر ملک‌زاده

نویسنده

یاسر ملک زاده مدرک دکتری خود را دریافت کرد. در تاریخ ایران پیش از اسلام از دانشگاه تهران در سال ۱۳۹۶. وی از سال ۱۳۹۹ به عنوان محقق مدعو در دانشگاه فردوسی مشهد مشغول به پژوهش و تدریس بوده است. علایق علمی او شامل ادبیات تطبیقی، هویت، حافظه، تاریخ فرهنگی، تاریخ نگاری و جغرافیای تاریخی در ایران پیش از اسلام است. برای دسترسی به مقالات دانشگاهی وی به پروفایل وی در https://mashhad.academia.edu/YaserMalekzadeh مراجعه کنید.

Mohammad Hossein Maedfar

دکتر خداداد رضاخانی

نویسنده

خداداد رضاخانی، مدرس و پژوهشگر دانشگاه لیدن، تاریخ‌دان اواخر عهد باستان و اوایل قرون وسطی است. پژوهش‌های او عمدتا متمرکز بر مطالعات ساسانی و اوایل خلافت اسلامی است. او در حال حاضر سرپرست پروژۀ "خاطرۀ یک شهر، تیسفون و بغداد"-به پشتیبانی مالی بنیاد گردا هنکل- است. از نوشته‌های رضاخانی، افزون بر مقالات متعدد، می‌توان به دو کتاب زیر اشاره کرد. ReOrienting the Sasanins: East Iran in Late Antiquity (2017) Companion to War in Ancient Iran (2024 ،زیرچاپ)

Moein Ahmadi

محمد بیانی

نویسنده

محمد بیانی دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، گرایش ادبیات حماسی دانشگاه فردوسی مشهد است. حوزۀ اصلی پژوهش او اساطیر ایران و آثار حماسی، به‌ویژه شاهنامۀ فردوسی از منظر اسطوره‌شناسی است. رسالۀ دکتری او بر نحوۀ مفهوم‌سازی مفاهیم بد در اساطیر ایران متمرکز است.

Moein Ahmadi

بهرام روشن‌ضمیر

نویسنده

بهرام روشن‌ضمیر، دانشجوی دکتری در رشتۀ تاریخِ شرقِ نزدیک در دورۀ پسین‌باستان در مدرسۀ مطالعاتِ عالیِ پاریس، بخشِ مطالعاتِ دینی است. از سال 2021 او پژوهشهایش را در قالبِ پژوهشکدۀ مطالعاتِ یکتاپرستی وابسته به مرکز ملیِ تحقیقاتِ علمیِ فرانسه آغاز کرده است. پایان‌نامۀ او بر موضوعِ انگارۀ دینِ زردشتی در دورۀ ساسانی بر پایۀ متون شهادتنامه‌های سریانیِ ایران تمرکز دارد. او مقالاتی چند دربارۀ انگارۀ ایران و ایرانیان در منابعِ یونانی-رومی-مسیحی نوشته است.

Moein Ahmadi

مجید رشیدیان

نویسنده

مجید رشیدیان دانشجوی دکتری رشته زبان و ادبیات فارسی در دانشگاه تهران است. در سال ۲۰۲۳، او در دانشگاه لیدن به عنوان پژوهشگر مهمان مشغول به کار شد. علایق پژوهشی او بررسی تطور لغات کهن فارسی در حوزه ترجمه از عربی به فارسی است. رساله دکتری او نسخه‌ای از یک فرهنگ لغت قرآنی دوزبانه عربی-فارسی کهن به نام "نُقود الجُمان فی عُقود الترجمان"است.

Moein Ahmadi

حامد اسدی

نویسنده

حامد اسدی دانشجوی دکتری رشته زبان و ادبیات فارسی در دانشگاه تهران است. در سال ۲۰۲۳، او در دانشگاه لیدن به عنوان پژوهشگر مهمان مشغول به کار شد. حوزه پژوهشی مورد علاقه او ادبیات کهن فارسی و عربی است. رساله دکتری او تصحیح کتاب «المحبی فی شرح دیوان المتنبی» است که نخستین شرح کامل دیوان متنبی به زبان فارسی است.

Moein Ahmadi

الهه امیرپور

نویسنده

الهه امیرپور در حال حاضر دانشجوی دورۀ کارشناسی ارشد فرهنگ‌های نسخه‌های خطی در دانشگاه هامبورگ آلمان (۲۰۲۳-۲۰۲۴) است. او در سال ۱۳۹۶ دورۀ کارشناسی ارشد خود را در رشتۀ فرهنگ و زبان‌های باستانی ایران در تهران به پایان رساند. تحقیقات او چند جانبه است، با تمرکز اصلی بر روی تکامل زبان فارسی، به خصوص دوران شکل‌گیری فارسی نو. الهه در پژوهش‌هایش به اوضاع زبانی، تاریخی، سیاسی و  مذهبی جامعۀ زرتشتیان در سیستان پس از حمله اعراب پرداخته است. هدف او درک چگونگی تاثیر این رویداد تاریخی مهم (حملۀ اعراب) بر زبان و فرهنگ ‌جامعۀ زرتشتی سیستان است. الهه در تحقیقاتش تلاش کرده، با بررسی منابع کهن از جمله ترجمه‌های کهن قرآن مانند قرآن قدس ویژگی‌های گونۀ زبانی محلی سیستان در سده‌های نخستین اسلامی را مورد واکاوی قرار دهد. علاوه بر این، الهه به بررسی گونۀ فارسی به کار رفته در آثار برجامانده از جامعۀ یهودی- ایرانی در سده های نخستین اسلامی پرداخته و نقش مهم آن را در شناخت دوران گذار از فارسی میانه به فارسی نوی اولیه مورد توجه قرار داده است.

Moein Ahmadi

محمد کشاورز دیوکلایی

نویسنده

محمد کشاورز دیوکلایی. تمرکز اصلی او بر روی باستان‌شناسی، معماری و آنالیز شیمی بر روی مصالح و مواد باستان‌شناسی به دست آمده از سایت‌های باستانی منطقه کوهستانی البرز و شهرستان سوادکوه است. مقاطع کاردانی و کارشناسی رشته مرمت ابنیه تاریخی را در سالهای (1385-1389 به پایان رساند. در سال 2021 در دانشگاه ساپینزا شهر رم مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد رشته تکنولوژی علوم حفاظت میراث فرهنگی را به اتمام رساند. محمد عضو انجمن بین المللی ایزمئو در شهر رم ایتالیا بوده که رابط فرهنگی بین مدیترانه و آسیا است همچنین او عضو کمیته علمی معماری دست‌کند ایکوموس ایران میباشد.

Moein Ahmadi

الهه گل‌بستان

نویسنده

الهه گل‌بستان دانشجوی دکتری فرهنگ و زبان‌های باستانی دانشگاه تهران است. حوزۀ اصلی پژوهش او زبان‌ها و گویش‌های ایرانی غربی (باستان، میانه و نو) است. موضوع رسالۀ دکتری او «اصطلاحات خویشاوندی در زبان‌ها و گویش‌های ایرانی نو غربی» می‌باشد که از منظر ریشه‌شناختی، تحولات آوایی-تاریخی و نیز مؤلفه‌های معنایی مورد بررسی قرار می‌گیرد.

Moein Ahmadi

همایون عباس‌نیا

نویسنده

Moein Ahmadi

نیما جمالی

نویسنده

نیما جمالی، پژوهشگر پسادکتری در دانشگاه شیکاگو، دپارتمان زبان‌ها و فرهنگ‌های خاور میانه است. مدرک دکتری خود را در سال ۲۰۲۱ از دپارتمان تمدن‌های خاور میانه و نزدیک دانشگاه تورنتو دریافت کرده‌است. موضوع پایان‌نامه او بررسسی تطبیقی نظام‌های حقوقی زرتشتی، یهودی و رمی در قرون هفت و هشت میلادی بر اساس تصحیح انقادی و ترجمه و تحشیه متن حقوقی به زبان سریانی موسوم بهکتاب دادستان یشوعبخت بوده‌است. موضوع اصلی پژوهش او تاریخ حقوق و زبان‌شناسی تاریخی در خاور میانه  و شرق مدیترانه در دورهٔ باستان متأخر است. در حال حاضر او مشغول تألیف تک‌نگاری‌ای است موسوم به مشمول مرور زمان: تاریخ فکر و سنت حقوقی در کلیسای شرق (۸۵۰-۴۸۰ میلادی). از جمله دیگر موضوعات طرف توجه او نهاد دفترخانه در آغاز قرن بیستم و نقش آن در زندگی شهری در ایران مدرن و زندگی روزمره است. او همچنین مشغول مطالعهٔ برداشت‌های مختلف از «گذشته» نزد روشنفکران ایرانی در آغاز دورهٔ تجدد و تأثیر آن برداشت‌ها بر شکل‌گیری فهم از خود، هویت ایرانی و ایدئال‌های سیاسی‌ است.   مقالاتی از او در تعدادی از مجلات دانشگاهی و عمومی منتشر شده‌است. از آن جمله است: «نامگ: مختصری در ریشه‌شناسی و معنی‌شناسی» و «بنیادهای فکر حقوقی در کلیسای شرق در قرون پنجم و ششم میلادی» در ایران‌نامگ؛ «یادداشتی دربارهٔ افتادگی‌ای در دادستان یشوعبخت: فلسفهٔ یونانی در متون حقوقی سریانی شرقی» و «کتاب ششم یشوعبخت: مرجعیت، اجرا و زبان» در مجلهٔ انجمن کانادایی مطالعات سریانی،  «تأثیر و تأثر منابع سامی و مطالعات ساسانی: یک رویکرد نو» در گزارش میراث؛ «از اینشوشیناک تا جکسون پولاک: پیوستگی و دگرگونی، انحطاط و بقا در اندیشهٔ احسان یارشاطر» در حرفه: هنرمند.

Alireza Arabani

علیرضا عربانی

نویسنده

علیرضا عربانی دانش‌آموختۀ کارشناسی ارشد زبان‌های باستانی ایران از دانشگاه شهید بهشتی است. عنوان پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد او «تبیین و تحلیل ساختار کیهان در کیهان‌شناخت مانوی بر پایۀ متون فارسی میانه، پارتی و سغدی» است (شهریور 1401) که در اسفندماه 1402 برگزیدۀ نشان فروهر شد. حوزۀ پژوهشی او کار بر روی دست‌نوشته های مانوی به زبان‌های فارسی میانه، پارتی و سغدی، کیهان‌شناسی و سرودشناسی مانوی است. مقالۀ او با عنوان «چهار دیوار و سه پارگین در کیهان شناخت مانوی، ساختار و تصویر» در کنفرانس مانی در کمبریج 3 (ماه مه 2024) ارائه شد.

Alireza Arabani

افشین آریان‌پور

نویسنده

افشین آریان‌پور دانشجوی دکتری باستان‌شناسی گرایش دوران تاریخی در دانشگاه تهران است و در حال حاضر پژوهشگر مهمان دوره فرصت مطالعاتی در گروه باستان‌شناسی کلاسیک در دانشگاه کیل در آلمان می‌باشد. پایان نامه وی در دوره کارشناسی ارشد درباره سازمان فضایی، ساختار و عملکرد شهر ساسانی غندیجان در استان فارس بود و در حال حاضر رساله دکتری او درباره باستان‌شناسی دوران هخامنشی در دولت‌شهرهای فنیقیه است. وی در سال 2020 میلادی در مقطع کارشناسی ارشد به عنوان دانشجوی منتخب دانشگاه تهران در برنامه اراسموس اتحادیه اروپا برگزیده شد و برای گذراندن دوره فرصت پژوهشی به دانشگاه بولونیا در ایتالیا رفت و زیر نظر پیِر فرانچسکو کالییِری باستان‌شناس دوره هخامنشی-ساسانی و آنتونیو پانااینو ایران‌شناس و استاد زبان‌های اوستایی و پهلوی دوران فرصت پژوهشی خود را گذراند. وی در این مدت کتاب کیهان‌نگاری در ایران باستان نوشته آنتونیو پانااینو را از انگلیسی به فارسی برگرداند.