میگل آنخل آندرس تولدو، ۲۰۲۵، نسخه‌های خطی زرتشتی ماتناداران، انتشارات بریل، لایدن.
نسخه‌های خطی متون زرتشتی موجود در موسسه نسخ خطی باستانی مسروپ ماشتوتس (ماتناداران) در ارمنستان، با عنوان “نسخه‌های خطی زرتشتی ماتناداران” توسط میگل آنخل آندرس-تولدو منتشر شده است. این اثر به‌عنوان بخشی از مجموعه راهنمای مطالعات شرق‌شناسی و نیز در چارچوب پروژه پیکره‌ی دیجیتال اوستا منتشر شده است.
در دوره باستان، ارمنستان یکی از پایگاه‌های اصلی دین زرتشتی به‌شمار می‌رفت. با این‌حال، در پی تحولات گسترده فرهنگی، سیاسی و دینی، هیچ‌یک از متون ادبی زرتشتی که در این منطقه نوشته شده، تا امروز باقی نمانده‌اند؛ به‌جز سه نسخه خطی منحصربه‌فرد که اکنون در موزه ماتناداران نگهداری می‌شوند.
این سه نسخه، شامل متن‌هایی به زبان‌های اوستایی، پهلوی و فارسی نوِ زرتشتی هستند که از ایران به ارمنستان راه یافته‌اند و به‌عنوان میراثی از آیینی که زمانی در ارمنستان نیز رواج داشت، شناخته می‌شوند.
میگل آنخل آندرس تولدو، استاد زبان‌ها و ادبیات زرتشتی در دانشگاه تورنتو است. وی در حوزه مطالعات زرتشتی پژوهش می‌کند و از جمله آثار پیشین او می‌توان به کتاب قانون زرتشتی برای راندن دیوان در 2016 اشاره کرد.
انتشار این نسخه در سال جاری، فرصتی ارزشمند برای پژوهشگران مطالعات زرتشتی، زبان‌های باستانی ایرانی و نسخه‌شناسی فراهم می‌آورد تا با منابعی تازه در این حوزه آشنا شوند.
پیوند خبر:
