این مقاله در سال 2024 در مجله باستان شناسی دریایی به چاپ رسید. نویسندگان این مقاله لورنزو کستانتینی، عضو انجمن ایزمئو، رم، ایتالیا، متتو دلِ دوننه، از دانشگاه شرق شناسی ناپل، ایتالیا و سامان سورتیجی، عضو هیئت علمی پژوهشکده باستان شناسی ایران میباشند.
کشتی زاغمرز که 28 متر از طول آن باقی مانده، در استان مازندران و در روستایی با همین نام زاغمرز کشف شد. کاوشهای کل ساختار چوبی، از جمله کیل، تیرهای انتهایی، الوارهای کشاورزی، تختههای بدنه، رشتهها، دیوارها و بقیای دو دکل را در معرض دید قرار دادهاند. تحقیقات باستان شناسی بر روی نمونههای چوب، مواد گیاهیِ ذخیره شده در سبدهای موجود در کشتی، صورت گرفت. نگارندگان این مقاله در این مطالعات به گونه شناسی درخت پرداختهاند که با گونههایی چون کاج، صنوبر و کاج اروپای که از چوبهای مرسوم و مورد استفاده آن دوران بوده است، برخورد کردند. مواد گیاهی، شامل میوه و دانهها هستند که شش خانواده، شش جنس و پنج گونه مختلف را نشان میدهند. همچنین مطالعات کربن 14 بر روی گونههای چوب، برای مدل سازیِ تاریخ ساخت و شکست کشتی یعنی پایان استفاده از آن، انجام گردید. این مطالعات تاریخ گذاری دقیق خبر از کشتیای میدهند که به قرن 18 میلادی مربوط بوده و گویا در اواسط قرن 19 میلادی نیز تعمیر شده بوده است.
در مجموع در سواحل دریای کاسپین، شاهد گونههای مختلف کشتی هستیم، که یاد در زیر شنها فرو رفتهاند و یا در درون آب و در عمق پایینتر غرق گردیدهاند. کشتی زاغمرز یکی از شاید هزاران کشتی باقی مانده از سه قرن قبل در این ساحل در شمال کشور ایران باشد.
برای دسترسی به مقاله به پیوند زیر مراجعه فرمایید